SİNEMA YAZARI KEREM AKÇA'NIN RESMİ WEB SİTESİ
  • Ana sayfa
  • Biyografi
  • Vizyon
    • 26 Nisan 2019
    • 3 Mayıs 2019
    • 10 Mayıs 2019
    • 17 Mayıs 2019
    • 31 Mayıs 2019
    • 7 Haziran 2019
    • 14 Haziran 2019
    • 21 Haziran 2019
    • 28 Haziran 2019
    • 5 Temmuz 2019
    • 12 Temmuz 2019
    • 19 Temmuz 2019
    • 26 Temmuz 2019
    • 2 Ağustos 2019
    • 9 Ağustos 2019
    • 16 Ağustos 2019
    • 23 Ağustos 2019
    • 30 Ağustos 2019
    • 6 Eylül 2019
    • 20 Eylül 2019
    • 27 Eylül 2019
    • 4 Ekim 2019
    • 11 Ekim 2019
    • 18 Ekim 2019
    • 25 Ekim 2019
    • 1 Kasım 2019
    • 8 Kasım 2019
    • 15 Kasım 2019
    • 22 Kasım 2019
    • 29 Kasım 2019
    • 6 Aralık 2019
    • 13 Aralık 2019
    • 20 Aralık 2019
    • 27 Aralık 2019
    • 3 Ocak 2020
    • 10 Ocak 2020
    • 17 Ocak 2020
    • 24 Ocak 2020
    • 31 Ocak 2020
    • 7 Şubat 2020
    • 14 Şubat 2020
    • 21 Şubat 2020
    • 28 Şubat 2020
    • 6 Mart 2020
    • 13 Mart 2020
    • 22 Mayıs 2020
    • 29 Mayıs 2020
    • 5 Haziran 2020
    • 18 Haziran 2020
    • 26 Haziran 2020
    • 10 Temmuz 2020
    • 17 Temmuz 2020
    • 24 Temmuz 2020
    • 29 Temmuz 2020
    • 7 Ağustos 2020
    • 14 Ağustos 2020
    • 21 Ağustos 2020
    • 28 Ağustos 2020
    • 4 Eylül 2020
    • 25 Eylül 2020
    • 2 Ekim 2020
    • 9 Ekim 2020
    • 6 Kasım 2020
    • 11 Aralık 2020
    • 14 Mayıs 2021
    • 9-11 Haziran 2021
    • 25 Haziran 2021
    • 2 Temmuz 2021
    • 16 Temmuz 2021
    • 23 Temmuz 2021
  • Eleştiri
    • 52 Salı (2013)
    • A Ghost Story (2017)
    • Acı Aşk (2009)
    • Aether (2019)
    • Akvaryum (2009)
    • Ali Kundilli 2 (2016)
    • Anarşi (2014)
    • Annabelle (2014)
    • Ant-Man (2015)
    • Apollo 11 (2019)
    • Ara (2007)
    • Aşırıcılar (2010)
    • Aşkın (500) Günü (2009)
    • Ayı Paddington (2014)
    • Babylon 2022
    • Beyaz Tanrı (2014)
    • Bir Zamanlar Anadolu'da (2011)
    • Bombshell (2019)
    • Buhar Çocuk (2004)
    • Camp X-Ray (2014)
    • Can Dostum (2011)
    • Cats (2019)
    • Cennet (2014)
    • Chi-Raq (2015)
    • Creed (2015)
    • Çalgı Çengi (2011)
    • Çöl Kraliçesi (2015)
    • Deepwater Horizon (2016)
    • Delikanlı (2010)
    • Doğulu Çocuklar (2013)
    • Dünyanın En Güzel Kokusu (2016)
    • Eyyvah Eyvah (2010)
    • Fatih'in Fedaisi: Kara Murat (2015)
    • Futbol A.Ş. (2004)
    • Geceler ve Haftasonları (2008)
    • Geçmiş (2013)
    • Genç Pehlivanlar (2016)
    • Gençlik (2015)
    • Geronimo (2014)
    • Gişe Memuru (2010)
    • Görevimiz Tehlike 4 (2011)
    • Güeros (2015)
    • Havana'ya Dönüş (2014)
    • Herkese Karşı Tek Başına (1998)
    • Hoşçakal (2011)
    • House of the Devil (2009)
    • Il Divo (2008)
    • İki Aşık (2008)
    • İki Gün ve Bir Gece (2014)
    • İnsanları Seyreden Güvercin (2014)
    • İstemsiz (2008)
    • İtiraflar (2010)
    • Joe (2013)
    • John Wick (2014)
    • Jojo Rabbit (2019)
    • Kan Arzusu (2009)
    • Kara Panter (2018)
    • Kar Beyaz (2010)
    • Kızıl Amnezi (2014)
    • Kızkardeşim Evleniyor (2007)
    • Kimliksiz (Unknown) (2011)
    • Kör Nokta (2009)
    • Körfez (2017)
    • Kurt Çocuklar (2012)
    • Labirent: Ölümcül Kaçış (2014)
    • Lanet (2012)
    • Limonata (2015)
    • Locke (2014)
    • Mahmut ile Meryem (2013)
    • Makul Davranış (2014)
    • Mamma Mia (2008)
    • Manhattan'da Sihir (2007)
    • Milyoner (2008)
    • Morg Görevlisi (2010)
    • Mumya: Ejder İmparatorunun Mezarı (2008)
    • Nuh Tepesi (2019)
    • Nükleer Santral (2013)
    • Ölümümün Hikayesi (2013)
    • Özgürlüğe Doğru (2007)
    • Pacific Rim (2013)
    • Peri Ağzı Olmayan Kız (2019)
    • Piercing (2018)
    • Prometheus (2012)
    • Saint Laurent (2014)
    • Saksı Olmanın Faydaları (2012)
    • Salgın (2011)
    • Scott Pilgrim Dünya'ya Karşı (2010)
    • Selah and the Spades (2019)
    • Sleuth (2007)
    • Soysuzlar Çetesi (2009)
    • Speed Racer (2008)
    • Starlet (2012)
    • Şanslı Slevin (2006)
    • Tabanca (2005)
    • Tenet (2020)
    • Tek Başına Bir Adam (2009)
    • Tinker Tailor Soldier Spy (2011)
    • Ve Perde: Sils Maria (2014)
    • Whiplash (2014)
    • Wolverine 3D (2013)
    • Yenilmezler (2012)
    • Yılın Kadını (1942)
    • Ziyaretçiler (2008)
  • Röportajlar
    • Béla Tarr
    • Ben Affleck
    • Carlos Reygadas
    • Gaspar Noé
    • Jessica Chastain
    • Jim Sheridan
    • Kati Outinen
    • Morgan Freeman
    • Rutger Hauer
    • Steven Soderbergh
    • Tsai Ming-Liang
    • Volker Schlöndorff
  • Yönetmenler
    • Aleksei German
    • David Lynch
    • Jean-Luc Godard
    • Jim Jarmusch
    • Luc Besson
    • Stanley Kubrick
    • Steven Spielberg
  • Klasikler
    • Branded to Kill (1967)
    • Double Suicide (1969)
    • Katil Doğanlar (1994)
    • King Kong (1933)
    • Maymunlar Cehennemi (1968)
    • Performance (1970)
    • Tatlı Hayat (1960)
  • Diğer yazılar
    • Oscar >
      • 74. Altın Küre tahminleri
      • 75. Altın Küre aday tahminleri
      • 76. Altın Küre tahminleri
      • 77. Altın Küre tahminleri
      • 78. Altın Küre aday tahminleri
      • 78. Altın Küre tahminleri
      • 73. Bafta aday tahminleri
      • 74. BAFTA ödül tahminleri
      • 27. SAG aday tahminleri
      • 92. Oscar tahminleri
      • 27. SAG tahminleri
      • Oscar 2021 Belgesel Kısa Listesi Tahminleri
      • 2021 National Board of Review tahminler
      • 79. Altın Küre aday tahminleri
      • 2022 Kısa Liste Tahminleri
      • 79. Altın Küre tahminleri
      • 2022 Meslek Birlikleri aday tahminleri
      • 75. Bafta aday tahminleri
      • 28. SAG tahminleri
      • 2022 Indie Spirit Tahminleri
      • 2022 DGA tahminleri
      • 75. BAFTA ödül tahminleri
      • 2022 PGA+WGA tahminleri
      • 94. Oscar tahminleri
      • 32. Gotham ödül tahminleri
      • 32. EFA ödül tahminleri
      • 80. Altın Küre aday tahminleri
      • 2023 Kısa Liste Tahminleri
      • 80. Altın Küre tahminleri
      • 29. SAG aday tahminleri
      • 33. PGA aday tahminleri
      • 76. Bafta aday tahminleri
    • Dosyalar/En İyiler listeleri >
      • 2019'un En İyi 20 Yerli Filmi
      • 2019'un En İyi 50 Yabancı Film (Vizyon)
      • 2019'un En İyi 15 Netflix Filmi
      • 2000-2010 arası en iyi 10 müzikal
      • 2010'ların En İyi 30 Yerli Filmi
      • 2010'ların En İyi 15 Spor Filmi
      • 2010'ların En İyi 15 Müzikal Filmi
      • 2010'ların En İyi 18 Western'i
      • 2010'ların En İyi 16 Aksiyon Filmi
      • 2010'ların En İyi 25 Gençlik Filmi
      • 2010'ların En İyi 30 Belgeseli
      • 2010'ların En Özgün 35 Aşk Filmi
      • 2010'ların En Özgün 30 Animasyonu
      • 2010'ların En iyi 40 Fantastik Filmi
      • 2010'ların En iyi 50 Suç Filmi/Neo-Noir'ı
      • 2010'ların En iyi 60 Korku Filmi
      • 2010'ların En Özgün 75 Bilimkurgu Filmi
      • 2010'ların En Özgün 50 Komedi Filmi
      • 2016'nın En İyi 35 Yabancı Filmi
      • 2016'nın En İyi 15 Yerli Filmi
      • 2015'in En İyi 35 Yabancı Filmi
      • En İyi 15 Hapishane Filmi
      • En İyi 10 Seçim Filmi
      • En İyi 15 müzisyen biyografisi filmi
      • 2020'nin En İyi 15 Yerli Filmi
      • 2020'nin En İyi 15 Yabancı Filmi (Fiziksel Vizyon)
      • Kabuslar Evi Mini Dizisi
      • 2020'nin En Zayıf 70 Yabancı Filmi
      • 2021'in En İyi 30 Yabancı Dijital Filmi
      • 2021'in En İyi 20 Yabancı Sinema Filmi
      • 2021'in En İyi 15 Yerli Filmi
      • 2022'nin En İyi 30 Amerikan Filmi
      • 2022'nin En İyi 70 Uluslararası Filmi
    • Festivaller >
      • Berlin / 2017 Jüri İzlenimleri
      • Cannes / 2009 - 3
      • Toronto / 2010 - 2
    • Bize de bekleriz >
      • Doomsday (2008)
      • Bize de bekleriz: Hansel ve Gretel (2007)
      • Bize de bekleriz: High Art (1998)
      • Bize de bekleriz: Margaret (2011)
      • Bize de bekleriz: Miracle at. St Anna (2008)
      • Bize de bekleriz: Predestination (2014)
      • Rocket Science (2007)
      • Bize de bekleriz: Somersault (2004)
      • Bize de bekleriz: Sugar (2008)
      • Bize de bekleriz: Super (2010)
      • The Brøken (2008)
      • Bize de bekleriz: Vinyan (2008)
    • Sürpriz DVD >
      • Napoleon Dynamite (2004)
  • İletişim

BİZE DE BEKLERİZ # 30: MARGARET

IMDB

18/07/2012 - Habertürk

FİLMİN NOTU: 7.8

Resim
New York’taki yaşayışlardan ‘11 Eylül’ sonrasına uygun bir ‘kötücül davranış’ merkezi çıkaran “Margaret”, Antonioni’nin soyut mekan kullanımını ABD’nin en çok etnik gruba sahip eyaletine uygun bulmuş. Kenneth Lonergan da beraketin bozulmasını yani ‘en saf motivasyon’un açığa çıkmasını, dramatik çekirdek olarak bir ‘kaza’nın peşine takarak yetkin bir modern sinema örneği koyuyor önümüze. Hem de detaycı karakter analizleri, çok boyutlu diyalogları, derin felsefik yapısı ve iz bırakan performansları ile dikkat çekerken, Lumet, Antonioni ile Cassavetes’ten birer parça bulunduran ve biraz mistik biraz öznel duran bir ‘karakter draması’nın eşliğinde...

“You Can Count on Me” (2000) ile çeşitli ödüller kazanan Kenneth Lonergan, kalemiyle dikkat çeken bir ‘bağımsız ruh’ olmasına karşın bir şekilde 11 senedir sinema sahnesinden uzak kaldı. Arada birkaç filmde ortak senaristlikler yapmasını saymıyoruz elbette. “Margaret” (2011) ise onun kendisini ne kadar geliştirdiğini kanıtlayan bir proje. Filmin 2005’te çekimlerinin, 2009’da kurgusunun son haline yakınının tamamlanabildiği ‘tam bir baş belası’na dönüştüğünü biz değil, kitabi bilgiler söylüyor.

DETAYCI KARAKTER ANALİZLERİ VE ÇOK BOYUTLU KARAKTERLER

Ancak bu durum çekimler bittiğinde 23 yaşında olan Anna Paquin’in, bu dolgun rol sayesinde ‘yükselme’sini engellenmiş gibi. Zira bekareti bozulmamış 17 yaşında bir ergeni oynayan oyuncu, şimdi bakınca karakterinin yaşıtlarının bir hayli üzerinde gözüküyor. Ancak bu, çok fazla göze çarpmıyor neyse ki. Öyle ki Lonergan, Mark Ruffalo’yu 2000’de sinemaya kazandırmasından da bildiğimiz gibi oyuncu yönetimi konusunda takıntılı bir isim.

Onun bu bakış açısı da detaycı karakter analizlerine, en ince mimiğine kadar çizilen oyuncu performanslarına ve çok boyutlu diyaloglara kadar uzanmış. “Margaret”, son zamanlarda gördüğümüz en derinlikli karakterleri ve en katmanlı senaryolardan birini sunuyor bizlere. Böylece bu doğrultuda yaptıklarını farklı bir işleve büründüren Lonergan’a daha fazla değer biçiyoruz.


DRAMATİK AÇIDAN LUMET, GÖRSEL AÇIDAN ANTONIONI

Zira yönetmen ilk filminden bildiğimiz ‘iki kardeş hikayesi’ odaklı karakter draması omurgasını durgunlukla peliküle aktarma güdüsünü biraz farklılaştırmış burada. Bu sefer bir ergenin varoluş öyküsünü annesi ile babasını da kapsayarak anlatırken, kalıpların dışına çıkmayı tercih etmiş. Antonioni’nin filmlerinde gördüğümüz ‘belli bir olayı soyut analiz için maşa olarak kullanmak’ geleneğini devreye sokmuş.
Bu durum da “Margaret”ın Cassavetes’den gelen etkiyi dramatik çatışma noktasında korumasını sağlarken, Lonergan’ın orta sınıf ahlakını Sidney Lumet’vari inceleyen ama dilsel anlamda Antonioni’ye benzeyen bir yapı servis etmesini sağlamış. Zira burada 17 yaşındaki karakterimizin gördüğü bir kaza ve onun getirdikleri var. Ancak o, karakterin açılmasını, bekaretini bozmasını, annesine kafa tutmasını ve bir şeyleri başarmasını tetikleyen öğeye dönüşmüş.


STANDART BİR BEKARETİN BOZULMASI DEĞİL

Kazanın etrafındaki karakterler de bu vicdan muhasebesi, suçluluk duygusu, kendini sorgulama, ölüm gibi kavramlara eşlik etmiş. Aslında Lonergan, durağan bir çocuktan çıkma teklifi alan Lisa’nın (Paquin) bunun sonrasında okulun en çapkın erkeğine bekaretini bozdurmasını ve tabiri caizse öğretmeniyle yatağa girmesini ele alıyor. Bu doğrultuda da anne ile babasının iletişimsel düsturlarını devreye sokuyor.

Ancak akış beklediğimiz gibi cinsel uyanışa ya da bekaretin bozulmasına açılma gibi klasik örgüde ilerlemiyor. Aksine yönetmen, mahalle olarak Manhattan’ın Upper West Side bölgesine, yani New York’un daha orta sınıfa mensup insanlarının ikamet ettiği bir yere odaklanmış. Otobüs şoförünün (Mark Ruffalo) Lisa’nın katkısıyla ‘suçlu’ konumuna düşürüldüğü ‘kaza olayı’nın devamında da olaylar şekillenmiş.

SINIFSAL AHLAK MESELESİ 'VİCDAN' ÜZERİNDEN OKUNUYOR

Bu ana ‘sebebiyet veren’ karakterimiz de sözde vicdan muhasebesi yapıp ölümün ardında yatan ‘şoför hatalıydı’ görüşünü açığa çıkarmaya çalışıyor. Adalet sistemini sorgularken, MTA’yı (taşıtlar birliği) tazminat davasına sokmaya çalışıyor. Aslında Lonergan, bu yan hikayeyi ‘yem’ olarak yerleştirmiş. Zira onun amacı Lisa’nın varoluşunu gözden geçirdiği ergenlik dönemiyle ilgilenmek.

Bu durum için de onun karaktersel ayaklanma ve bir şeyleri ilk kez kendi yapıp ayakları üzerinde durabilme algısını açığa bu olayla çıkarıyor. Olaya sebebiyet veren karakterimizin şoförü suçlu göstermesi, bir sınıfsal ahlak muhakemesine götürüyor bizleri. Ancak esasen cinsel ve ailesel arayışta ‘cesaret’ olgusu ‘vicdan’ ile birlikte devreye sokulmuş.

NEW YORK ZEMİNLİ BİR ANTONIONI FİLMİ GİBİ

11 Eylül sonrası “25. Saat”vari (“25th Hour”, 2002) bir insanlığın kötücüllüğüne bakış olarak da anılabilecek “Margaret”, okuldaki dersleri araya ‘didaktizm’ niyetine sokup Shakespeare’den başka yazarlara uzanan bir felsefi ve dini okuma tutanağı da veriyor seyircinin eline. Bunun da hedefi ana akıştan kopup esas olması gerekenleri düzine düzine kağıt halinde göstermek adeta. ‘Margaret’ adının Shakespeare’in ‘Much Ado About Nothing’ eserinde ‘kraliçenin ruhani kızkardeşi’ olarak kullanılıp, ‘inci’ anlamına gelmesi de ‘hafif mistik’ bir tonu devreye sokuyor.

Bu duruma annenin sevgilisinin ölmesi de eklenince ‘ölüm’ ile gelen hüznün operadaki insanlar arasında kalmış halini izliyoruz. Aslında Lonergan’ın amacı New York zemininde Antonioni’nin üst-orta sınıf eleştirisini canlandırırken yabancılaşan-yalnızlaşan arkadaşsız Lisa’nın uyuşturucu, cinsellik ve ölüm ile imtihanını masaya yatırmış. ‘Suçluluk duygusu’nu da onun sorular sorması gereğiyle açığa çıkarmış. Filmin girişini yavaş çekim ile New York insanlarının arasında yapması veya aralarına sürekli uzaktan-alttan çekilmiş görüntü ya da Lisa’nın ortadan kaybolması ‘efekt’lerini sokması da tesadüf değil.


METROPOLÜN SIKIŞTIRDIĞI HAYATLAR NASIL NEFES ALABİLİR?

Zira New York gibi büyük bir eyalette her dakika her insanın böyle bir olay yaşayabileceğini anlatmaya çalışıyor yönetmen. Bunu da duyusal ve soyut bir çerçevede klasik müzik ezgileriyle gerçekleştiriyor. Böylece son dönemde Sofia Coppola’nın ‘Michelangelo Antonioni modeli’ne yaptığına benzer bir yaklaşımda bulunuyor. Kameranın aradan sıkışmışken gökyüzüne bakıp bir uçağı görmesi de aslında bu durumun bir kanıdı.

Çünkü sıkışmışlık sebebiyle tesadüflerin bir araya getirdiği olaylar silsilesi ve sorgulama gerçekleşiyor metropollerde. Bu duruma anne, kız, ölen kadın ve şoförün dramatik öyküleri de eklenebilir. Zira 95. Sokaktaki alt sınıfın yaşadığı mahalle, Soho veya Columbus Circle farketmeden her sınıftan veya etnik gruptan ‘New York’lu’nun (New Yorker) düşünce yapısı farklı. Biri hayatını kurtarmak için yalan söyleyebilirken, diğeri ‘doğrular’ için dürüst davrandığını iddia edebiliyor.

“Margaret” da zaten gerçek bir New York portresi yakalarken, her insanın kesişen hayatlarının bu tarz noktalara ulaşabileceğini masaya yatırmış. Bu bağlamda karşımıza çıkardıklarının Cassavetes’in diyalog ve iletişim duygusu, Lumet’in alt metinleri ile Antonioni’nin ölçek ve soyut anlayış kıstasını bir araya getirdiği görülebiliyor. İnsanlar arasında kaybolmuş, iki ölümle boğuşan karakterin hali ne olacak peki? Aslında bu sorunun cevabı için onun etraflarındakilere bakmak yeterli!


NE DURUMDA?

Ülkemizde sahibi var. Ama vizyon, festival ve DVD görmeyecek. Dileyenler için ABD vizyonunda 149 dakikalık versiyonuyla gösterilen filmin orada çıkan DVD baskısında 180 dakikalık ‘uzatılmış’ versiyonu da mevcut.

Powered by Create your own unique website with customizable templates.