SİNEMA YAZARI KEREM AKÇA'NIN RESMİ WEB SİTESİ
  • Ana sayfa
  • Biyografi
  • Vizyon
    • 26 Nisan 2019
    • 3 Mayıs 2019
    • 10 Mayıs 2019
    • 17 Mayıs 2019
    • 31 Mayıs 2019
    • 7 Haziran 2019
    • 14 Haziran 2019
    • 21 Haziran 2019
    • 28 Haziran 2019
    • 5 Temmuz 2019
    • 12 Temmuz 2019
    • 19 Temmuz 2019
    • 26 Temmuz 2019
    • 2 Ağustos 2019
    • 9 Ağustos 2019
    • 16 Ağustos 2019
    • 23 Ağustos 2019
    • 30 Ağustos 2019
    • 6 Eylül 2019
    • 20 Eylül 2019
    • 27 Eylül 2019
    • 4 Ekim 2019
    • 11 Ekim 2019
    • 18 Ekim 2019
    • 25 Ekim 2019
    • 1 Kasım 2019
    • 8 Kasım 2019
    • 15 Kasım 2019
    • 22 Kasım 2019
    • 29 Kasım 2019
    • 6 Aralık 2019
    • 13 Aralık 2019
    • 20 Aralık 2019
    • 27 Aralık 2019
    • 3 Ocak 2020
    • 10 Ocak 2020
    • 17 Ocak 2020
    • 24 Ocak 2020
    • 31 Ocak 2020
    • 7 Şubat 2020
    • 14 Şubat 2020
    • 21 Şubat 2020
    • 28 Şubat 2020
    • 6 Mart 2020
    • 13 Mart 2020
    • 22 Mayıs 2020
    • 29 Mayıs 2020
    • 5 Haziran 2020
    • 18 Haziran 2020
    • 26 Haziran 2020
    • 10 Temmuz 2020
    • 17 Temmuz 2020
    • 24 Temmuz 2020
    • 29 Temmuz 2020
    • 7 Ağustos 2020
    • 14 Ağustos 2020
    • 21 Ağustos 2020
    • 28 Ağustos 2020
    • 4 Eylül 2020
    • 25 Eylül 2020
    • 2 Ekim 2020
    • 9 Ekim 2020
    • 6 Kasım 2020
    • 11 Aralık 2020
    • 14 Mayıs 2021
    • 9-11 Haziran 2021
    • 25 Haziran 2021
    • 2 Temmuz 2021
    • 16 Temmuz 2021
    • 23 Temmuz 2021
  • Eleştiri
    • 52 Salı (2013)
    • A Ghost Story (2017)
    • Acı Aşk (2009)
    • Aether (2019)
    • Akvaryum (2009)
    • Ali Kundilli 2 (2016)
    • Anarşi (2014)
    • Annabelle (2014)
    • Ant-Man (2015)
    • Apollo 11 (2019)
    • Ara (2007)
    • Aşırıcılar (2010)
    • Aşkın (500) Günü (2009)
    • Ayı Paddington (2014)
    • Babylon 2022
    • Beyaz Tanrı (2014)
    • Bir Zamanlar Anadolu'da (2011)
    • Bombshell (2019)
    • Buhar Çocuk (2004)
    • Camp X-Ray (2014)
    • Can Dostum (2011)
    • Cats (2019)
    • Cennet (2014)
    • Chi-Raq (2015)
    • Creed (2015)
    • Çalgı Çengi (2011)
    • Çöl Kraliçesi (2015)
    • Deepwater Horizon (2016)
    • Delikanlı (2010)
    • Doğulu Çocuklar (2013)
    • Dünyanın En Güzel Kokusu (2016)
    • Eyyvah Eyvah (2010)
    • Fatih'in Fedaisi: Kara Murat (2015)
    • Futbol A.Ş. (2004)
    • Geceler ve Haftasonları (2008)
    • Geçmiş (2013)
    • Genç Pehlivanlar (2016)
    • Gençlik (2015)
    • Geronimo (2014)
    • Gişe Memuru (2010)
    • Görevimiz Tehlike 4 (2011)
    • Güeros (2015)
    • Havana'ya Dönüş (2014)
    • Herkese Karşı Tek Başına (1998)
    • Hoşçakal (2011)
    • House of the Devil (2009)
    • Il Divo (2008)
    • İki Aşık (2008)
    • İki Gün ve Bir Gece (2014)
    • İnsanları Seyreden Güvercin (2014)
    • İstemsiz (2008)
    • İtiraflar (2010)
    • Joe (2013)
    • John Wick (2014)
    • Jojo Rabbit (2019)
    • Kan Arzusu (2009)
    • Kara Panter (2018)
    • Kar Beyaz (2010)
    • Kızıl Amnezi (2014)
    • Kızkardeşim Evleniyor (2007)
    • Kimliksiz (Unknown) (2011)
    • Kör Nokta (2009)
    • Körfez (2017)
    • Kurt Çocuklar (2012)
    • Labirent: Ölümcül Kaçış (2014)
    • Lanet (2012)
    • Limonata (2015)
    • Locke (2014)
    • Mahmut ile Meryem (2013)
    • Makul Davranış (2014)
    • Mamma Mia (2008)
    • Manhattan'da Sihir (2007)
    • Milyoner (2008)
    • Morg Görevlisi (2010)
    • Mumya: Ejder İmparatorunun Mezarı (2008)
    • Nuh Tepesi (2019)
    • Nükleer Santral (2013)
    • Ölümümün Hikayesi (2013)
    • Özgürlüğe Doğru (2007)
    • Pacific Rim (2013)
    • Peri Ağzı Olmayan Kız (2019)
    • Piercing (2018)
    • Prometheus (2012)
    • Saint Laurent (2014)
    • Saksı Olmanın Faydaları (2012)
    • Salgın (2011)
    • Scott Pilgrim Dünya'ya Karşı (2010)
    • Selah and the Spades (2019)
    • Sleuth (2007)
    • Soysuzlar Çetesi (2009)
    • Speed Racer (2008)
    • Starlet (2012)
    • Şanslı Slevin (2006)
    • Tabanca (2005)
    • Tenet (2020)
    • Tek Başına Bir Adam (2009)
    • Tinker Tailor Soldier Spy (2011)
    • Ve Perde: Sils Maria (2014)
    • Whiplash (2014)
    • Wolverine 3D (2013)
    • Women Talking (2022)
    • Yenilmezler (2012)
    • Yılın Kadını (1942)
    • Ziyaretçiler (2008)
  • Röportajlar
    • Béla Tarr
    • Ben Affleck
    • Carlos Reygadas
    • Gaspar Noé
    • Jessica Chastain
    • Jim Sheridan
    • Kati Outinen
    • Morgan Freeman
    • Rutger Hauer
    • Steven Soderbergh
    • Tsai Ming-Liang
    • Volker Schlöndorff
  • Yönetmenler
    • Aleksei German
    • David Lynch
    • Jean-Luc Godard
    • Jim Jarmusch
    • Luc Besson
    • Stanley Kubrick
    • Steven Spielberg
  • Klasikler
    • Branded to Kill (1967)
    • Double Suicide (1969)
    • Katil Doğanlar (1994)
    • King Kong (1933)
    • Maymunlar Cehennemi (1968)
    • Performance (1970)
    • Tatlı Hayat (1960)
  • Diğer yazılar
    • Oscar >
      • 74. Altın Küre tahminleri
      • 75. Altın Küre aday tahminleri
      • 76. Altın Küre tahminleri
      • 77. Altın Küre tahminleri
      • 78. Altın Küre aday tahminleri
      • 78. Altın Küre tahminleri
      • 73. Bafta aday tahminleri
      • 74. BAFTA ödül tahminleri
      • 27. SAG aday tahminleri
      • 92. Oscar tahminleri
      • 27. SAG tahminleri
      • Oscar 2021 Belgesel Kısa Listesi Tahminleri
      • 2021 National Board of Review tahminler
      • 79. Altın Küre aday tahminleri
      • 2022 Kısa Liste Tahminleri
      • 79. Altın Küre tahminleri
      • 2022 Meslek Birlikleri aday tahminleri
      • 75. Bafta aday tahminleri
      • 28. SAG tahminleri
      • 2022 Indie Spirit Tahminleri
      • 2022 DGA tahminleri
      • 75. BAFTA ödül tahminleri
      • 94. Oscar tahminleri
      • 32. Gotham ödül tahminleri
      • 32. EFA ödül tahminleri
      • 80. Altın Küre aday tahminleri
      • 2023 Kısa Liste Tahminleri
      • 80. Altın Küre tahminleri
      • 29. SAG aday tahminleri
      • 33. PGA aday tahminleri
      • 76. Bafta aday tahminleri
      • 2023 DGA tahminleri
      • 29. SAG tahminleri
      • 2023 PGA tahminleri
      • 2023 Indie Spirit Tahminleri
      • 95. Oscar tahminleri
    • Dosyalar/En İyiler listeleri >
      • 2019'un En İyi 20 Yerli Filmi
      • 2019'un En İyi 50 Yabancı Film (Vizyon)
      • 2019'un En İyi 15 Netflix Filmi
      • 2000-2010 arası en iyi 10 müzikal
      • 2010'ların En İyi 30 Yerli Filmi
      • 2010'ların En İyi 15 Spor Filmi
      • 2010'ların En İyi 15 Müzikal Filmi
      • 2010'ların En İyi 18 Western'i
      • 2010'ların En İyi 16 Aksiyon Filmi
      • 2010'ların En İyi 25 Gençlik Filmi
      • 2010'ların En İyi 30 Belgeseli
      • 2010'ların En Özgün 35 Aşk Filmi
      • 2010'ların En Özgün 30 Animasyonu
      • 2010'ların En iyi 40 Fantastik Filmi
      • 2010'ların En iyi 50 Suç Filmi/Neo-Noir'ı
      • 2010'ların En iyi 60 Korku Filmi
      • 2010'ların En Özgün 75 Bilimkurgu Filmi
      • 2010'ların En Özgün 50 Komedi Filmi
      • 2016'nın En İyi 35 Yabancı Filmi
      • 2016'nın En İyi 15 Yerli Filmi
      • 2015'in En İyi 35 Yabancı Filmi
      • En İyi 15 Hapishane Filmi
      • En İyi 10 Seçim Filmi
      • En İyi 15 müzisyen biyografisi filmi
      • 2020'nin En İyi 15 Yerli Filmi
      • 2020'nin En İyi 15 Yabancı Filmi (Fiziksel Vizyon)
      • Kabuslar Evi Mini Dizisi
      • 2020'nin En Zayıf 70 Yabancı Filmi
      • 2021'in En İyi 30 Yabancı Dijital Filmi
      • 2021'in En İyi 20 Yabancı Sinema Filmi
      • 2021'in En İyi 15 Yerli Filmi
      • 2022'nin En İyi 30 Amerikan Filmi
      • 2022'nin En İyi 70 Uluslararası Filmi
    • Festivaller >
      • Berlin / 2017 Jüri İzlenimleri
      • Cannes / 2009 - 3
      • Toronto / 2010 - 2
    • Bize de bekleriz >
      • Doomsday (2008)
      • Bize de bekleriz: Hansel ve Gretel (2007)
      • Bize de bekleriz: High Art (1998)
      • Bize de bekleriz: Margaret (2011)
      • Bize de bekleriz: Miracle at. St Anna (2008)
      • Bize de bekleriz: Predestination (2014)
      • Rocket Science (2007)
      • Bize de bekleriz: Somersault (2004)
      • Bize de bekleriz: Sugar (2008)
      • Bize de bekleriz: Super (2010)
      • The Brøken (2008)
      • Bize de bekleriz: Vinyan (2008)
    • Sürpriz DVD >
      • Napoleon Dynamite (2004)
  • İletişim

'BİLİNMEYEN'İN ÇEKİCİLİĞİ

ımdb

02/05/2011 - Habertürk

FİLMİN NOTU: 5.5

Resim
İş için gittiği Berlin’de bir kazaya uğradıktan sonra gözünü hastanede açan bir adamın, kendi yerine başkasının geçtiğini öğrenmesiyle birlikte yaşadığı ikiyüzlülük ve ‘suspens’ (şüphe) dolu gerilimin sinemasal karşılığı diyebiliriz. “Kimliksiz”, birçok tür arasında dolaşan ve sürpriz algısını sürekli açık tutarken tempo belirleme becerisiyle de zeka aşılamayı bilen bir eser. Jaume Collet-Serra “Mumya Evi”nden sonra bir kez daha Hitchcock’a saygı duruşunda bulunsa da, bu sefer bir politik-gerilim ile dikiliyor karşımıza. Senaryonun omurgasına zarar veren bütün o mantık boşluklarına karşın, oyuncuların karakterleri vücutlarına geçirme becerisinin de katkısıyla yönetmenin ‘sürpriz son üzerine film inşa etme’ güdüsünün yeni bir ürünü bu. “Kimliksiz”, özellikle Post-Irak dönemiyle ilgili söyledikleri ve Hitchcockyen duygusu ile dikkate değer bir çalışma.

“Mumya Evi” (“House of Wax”, 2005), “Goal 2” (“Goal II: Living the Dream”, 2007) ve “İçimdeki Düşman” (“Orphan”, 2009) gibi genelde korku eğilimi gösteren eserlerle tanıdığımız Jaume Collet-Serra, bir kez daha Dark Castle ürünü bir yapıtla dikiliyor burada karşımıza. Ancak ne bunlardan ilki ve sonuncusu gibi bir slasher filmi, ne de iyi anlatılmış bir spor filmiyle yüzleşiyoruz bu sefer. Aksine Hitchcockyen bir gerilim ile karşı karşıyayız.

Hitchcock’un filmografisinde gezintiye çıkan sürpriz algısı açık bir eser

Doğrusunu söylemek gerekirse “Mumya Evi”ndeki “Sapık” (“Sapık”, 1960) göndermesi sebebiyle ortaya çıkması garip karşılanmayacak bir eser “Kimliksiz” (“Unknown”, 2011). Aslında Collet-Serra, daha çok sinemasındaki korku-gerilime hakim eserleri olarak görülebilecek ilk ve üçüncü filminde olduğu gibi yine iyi bir anlatıyı, sürpriz algısı açık bir hikayeyi ve bolca şüphe (ya da suspens) duygusunu iç içe geçirmeyi beceriyor.

Bu bağlamda nihai finişe ilerlerken Almanya’ya gelen ABD’li isimsiz karakterin gözünden bir tutam “Gizli Teşkilat” (“North by Northwest”, 1959), bir tutam “Ölüm Korkusu” (“Vertigo”, 1958), bir tutam “Kadın Kayboldu” (“The Lady Vanishes”, 1938), bir tutam “Yırtık Perde” (“Torn Curtain”, 1966) ve bir tutam ‘Bourne’ geleneği izliyoruz. Bunlardan güç alan dramatik iskelet de aslında sürprizli bitirişini yaparken motiflerini tabanına zekice yerleştiriyor.

Romantik casusluk gerilimi olarak start alması yanıltmasın!

Zira burada eşiyle birlikte Berlin’e gelip bir kaza sonucunda dört gün komada kalan ve gözlerini hastanede açan adamın izini sürdüğü gizemin bir çekiciliği var. Çünkü Collet-Serra o süreçteki zaman dilimini izleyiciye göstermediği için hemen zihinlerde “Gizli Teşkilat” sonrasında üreyen “Öldüren Şüphe” (“Charade”, 1963), “Çılgın” (“Frantic”, 1988) ve “Gece ve Gündüz” (“Knight and Day”, 2010) gibi romantik casusluk-gerilimlerinin canlanmasına yol açıyor.

“Kimliksiz”, “Çılgın”da Polanski’nin alana hakimiyetsizliğiyle gelen inandırıcılık açmazına sürüklenerek bütün klişeleri kullansa da, aslında etap etap daha şaşırtıcı bir noktaya ulaşacağının sinyallerini veriyor. Oraya vardığında ise ABD’nin münferit şirketlerinin politik ve maddi amaçları sebebiyle insanları köle yerine koyduğu bir sistemin içinde buluyoruz kendimizi.

Şüphe motifini ve ikiyüzlülüğü bir politik-gerilim iskeletine yerleştirmiş

Zira Collet-Serra’nın filmi, rahatlıkla algısı açık bir Post-Irak politik-gerilimi olarak okunabilir. Buna ulaşırken kimlik bunalımını sorgular gibi görünmesi de aslında ‘karaktersiz’ insanlarla ya da kölelerle donatılan büyük bir devletin (yani ABD’nin) tasvirini yapmasına yarıyor eserin. Collet-Serra olaya yaklaşımıyla psycho-noir, sub-noir, psikolojik-gerilim, casusluk gerilimi, politik-gerilim, terör-gerilimi, suikast filmi gibi yollardan geçip son derece anlamlı ve muhalif bir finale doğru yönlendiriyor seyircisini.

Aslında bu noktada Neeson’ın kaybolmuş koca tiplemesinden January Jones’un ikili oynayan eş karakterine, Frank Langella’nın büyük patron karakterinden Bruno Ganz’ın vücut verdiği eski casusluk ünitesi sorumlusuna, Aidan Quinn’in ikinci Harris’teki performansından Diane Kruger’ın Bosnalı tiplemeyi üzerine giyme becerisine kadar, şüphe ve ikiyüzlülük patlaması yapan evren çok iyi yürüyor.

Hitchcockyen bir gerilim

Bunun içinde de 2. Dünya Savaşı zamanının Soğuk Savaş ve Nükleer Savaş paranoyasının yenilendiği bir coğrafya ve Berlin’deki göçmen sorununa ABD müdahalesi başta olmak üzere birçok siyasi motivasyonla yükleniyor hikaye.

Belki bu noktada Collet-Serra’nın “Ölüm Korkusu” göndermesi yapmak için yerleştirdiği ‘eşin değilim’ tribi yapan Jones’un otel sahnesindeki davranışı ve modern sanat galerisindeki kovalamaca sahnesi ile sonda okları “Gizli Teşkilat”a yönelttiği somut gönderme, Hitchcock mirasına saygı duruşunda bulunan bir gerilim üretmek istediğini kanıtlıyor.

Mantık boşluklarına teslim olan senaryosuna karşın şaşırtıcı sürpriz sonunu inandırıcı kılmayı becermiş

Ancak bu noktaya ulaşırken Brian De Palma’nın böylesi filmleri kadar iddialı durmak bir kenara, sahnelerin aksiyonunda kilit yere sahip senaryonun omurgasını kurmayı unutmasıyla çelme yediği söylenebilir yönetmenin. Bu da mantık boşluklarından destek alan dramatik yapısından mustarip olmasına yol açmış “Kimliksiz”in.

Bunun devamında bir süre sonra Kruger-Neeson ikilisinin sistemden kaçışlarının kıstasları bize hiç inandırıcı gelmiyor. Hastaneden, havaalanından ve daha nicesinden şans eseri hayat kurtarmaya yarayan bilinçli mantık boşlukları; aslında mavi doku, tempo ayarlama becerisi ve sinematografiden güç alan aksiyonun ciddi gerilime meyletmesi noktasında filmin biraz hasara uğramasına yol açıyor.

Ancak finişte bu omurgasal zaafı bertaraf eden Collet-Serra, iki slasher filminden sonra bir de Hitchcockyen gerilim ile sinema dünyasında aldığı sahneyi kolay kolay bırakmayacağını ispatlıyor. Bu konuda iddialı oyuncu kadrosunun canlandırdığı karakterlere bakmak da yeterli olabilir. Ufak bir not olarak Berlin sahnelerinde bolca Türk’ün sahne alıp bir şekilde ‘alt kültür’ temsili sunduklarını da ekleyelim. Collet-Serra’nın, Türk mahallesindeki barı ve daireyi düzenleme becerisinin hiçbir Türk filminde görülemeyeceği meselesi de ayrı bir tartışma konusu tabii. Ancak bu görüşü başka bir yazıda detaylı incelemek daha doğru olacaktır.




Powered by Create your own unique website with customizable templates.